باورها و تصورات غلط درباره رانندگی افراد کوررنگ
کوررنگ‌ها چطور چراغ راهنمایی و علائم رانندگی را می‌بینند؟
چراغ‌های راهنمایی به صورت عمودی یا افقی طراحی می‌شوند و رنگ‌ها همیشه در موقعیت‌های مشخصی قرار دارند (مثلاً قرمز بالا، سبز پایین). افراد کوررنگ به جای اتکا به رنگ، از جایگاه چراغ‌ها برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند. در مورد علائم رانندگی نیز، اغلب متن یا شکل علائم بیشتر از رنگ اهمیت دارد؛ مثلاً علائم ایست یا هشدار با شکل خاص خود قابل تشخیص‌اند حتی اگر رنگ دقیق آن به‌درستی دیده نشود.
در این مقاله میتوانید عکس های شبیه سازی شده از انواع کوررنگی را ببینید و درک کنید افراد کوررنگ چطور می بینند.
کدام کشورها اجازه گواهینامه به افراد کوررنگ نمی‌دهند؟
اکثر کشورها، از جمله ایران، آمریکا، کانادا، و کشورهای اتحادیه اروپا، به افراد کوررنگ اجازه دریافت گواهینامه رانندگی را می‌دهند، البته با شرط گذراندن تست بینایی.
اما در برخی کشورها مانند رومانی و ترکیه، برای برخی درجات کوررنگی شدید، محدودیت‌هایی وجود دارد. در کشورهای نظامی یا مشاغل خاص (مثل رانندگی قطار یا هواپیما)، محدودیت‌هایی جدی‌تر اعمال می‌شود.
شایع‌ترین مشکلات رانندگی برای افراد کوررنگ و راه‌حل‌ها
1. تشخیص چراغ راهنمایی در نور شدید یا مه
– راه‌حل: استفاده از عینک‌های فیلتر دار یا افزایش دقت به موقعیت چراغ‌ها.
2. اشتباه گرفتن رنگ تابلوها یا علائم هشدار
– راه‌حل: تمرکز بر شکل، نمادها و نوشته‌های تابلوها به جای رنگ.
3. مشکل در تشخیص چراغ‌های ترمز در شب
– راه‌حل: رعایت فاصله ایمن و تمرکز بیشتر بر حرکات خودروهای جلو.
4. سردرگمی در علائم موقتی (مثلاً در تعمیرات جاده‌ای)
– راه‌حل: استفاده از اپلیکیشن‌های مسیر‌یاب با هشدارهای صوتی.
طراحی شهری و نیاز به توجه به رانندگان کوررنگ
امروزه در بسیاری از شهرها، طراحی شهری هنوز برای افراد کوررنگ بهینه‌سازی نشده است. استفاده بیش از حد از رنگ‌های قرمز و سبز بدون نماد یا نوشته، چالش‌آفرین است.
راهکارهای پیشنهادی برای طراحان شهری:
– استفاده از علائم با کنتراست بالا
– افزودن نمادهای تصویری به کنار رنگ‌ها
– طراحی چراغ‌های راهنمایی با شکل‌های متفاوت برای هر رنگ
– آموزش‌های عمومی برای افزایش آگاهی در سطح جامعه
طبق تحقیقات انجام‌شده، آیا کوررنگی مانعی برای رانندگی است؟
براساس پژوهشی که در مجله‌ی معتبر Canadian Medical Association Journal منتشر شده، افراد دارای کوررنگی، به‌ویژه کوررنگی قرمز-سبز، معمولاً می‌توانند مانند سایر افراد، رانندگان ایمن و قابل اعتمادی باشند. در این تحقیق، محققان دریافتند که بیشتر افراد کوررنگ با استفاده از نشانه‌هایی مانند موقعیت چراغ‌های راهنمایی، شدت نور، شکل و نماد علائم و تجربه‌ی دیداری خود، قادر به تشخیص درست رنگ‌ها در موقعیت‌های مختلف رانندگی هستند.
در واقع، برخلاف باور رایج که تصور می‌شود افراد کوررنگ توانایی رانندگی ایمن را ندارند، یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که عملکرد رانندگی افراد کوررنگ تفاوت قابل‌توجهی با افراد دارای دید عادی ندارد. تنها درصد کمی از افرادی که دارای درجات شدید کوررنگی هستند، ممکن است در شرایط خاصی مانند رانندگی در نور کم یا هنگام مواجهه با علائم رنگی بدون نوشتار دچار چالش شوند.
این پژوهش تأکید می‌کند که کوررنگی به‌تنهایی نباید مانع دریافت گواهینامه‌ی رانندگی شود. در عوض، پیشنهاد می‌شود که آزمون‌های بینایی و تشخیص رنگ به صورت دقیق و کاربردی انجام شوند تا فقط در موارد خاص محدودیت‌هایی اعمال گردد.
همچنین در این تحقیق اشاره شده که طراحی بهینه‌ی علائم راهنمایی و رانندگی با استفاده از کنتراست بالا، نمادهای گرافیکی، و عدم وابستگی صرف به رنگ‌ها می‌تواند به‌طور چشم‌گیری کیفیت رانندگی افراد کوررنگ را ارتقا دهد و تجربه‌ی رانندگی امن‌تری برای همه ایجاد کند.
نتیجه‌گیری
کوررنگی مانعی برای رانندگی نیست، به شرطی که فرد از محدودیت خود آگاه باشد و راهکارهای ایمنی را رعایت کند. طراحی بهتر شهری، آموزش عمومی، و استفاده از تکنولوژی می‌تواند به کاهش خطرات احتمالی کمک کرده و تجربه رانندگی ایمن‌تری برای همه فراهم کند.
