کوررنگی چیست؟ انواع کوررنگی، و تست کوررنگی

کوررنگی چیست؟

کوررنگی یا Color Blindness، اختلال در تشخیص رنگ ها می باشد و فرد کوررنگ توانایی تشخیص یک یا برخی رنگها را ندارد. بیشتر افراد کوررنگ قادر به دیدن رنگ ها می باشند ولی نه به وسعت دید دیگران. مثلا در کوررنگی قرمز-سبز که شایع ترین نوع کور رنگی است فرد رنگ های سبز، نارنجی، قرمز را با قهوه ای اشتباه میگیرند.

انواع مختلفی از کوررنگی وجود دارد، و در هر نوع آن شخصی که  کوررنگی دارد قادر به تشخیص بعضی از رنگ های “خاص” نیست. منظور از رنگ خاص این است که مثلا در یک نوع از کوررنگی قرمز-سبز فرد ممکن است قادر به تشخیص رنگ قرمزاصلا نباشد بنابراین رنگ قرمز تیره، به نظر فردی که این نوع کوررنگی را دارد قهوه ای می رسد و احتمالا این شخص رنگ بنفش را که از ترکیب رنگ قرمز و آبی هست را نتواند ببیند پس رنگ بنفش را آبی می بیند.

کلمه “کوررنگی” باعث این تصور اشتباه می شود که افراد کوررنگ قادر به دیدن هیچ رنگی نیستند در حالیکه فقط یکی از انواع کوررنگی وجود دارد که از دیگر انواع کوررنگی بسیار نادر تر است و همه چیز را به صورت سیاه و سفید میبینند. تقریبا از هر 33000 نفر یک نفر کوررنگی کامل دارد در حالی که این رقم برای دیگر انواع کوررنگی تقریبا 1500 نفر است!

در ادامه این مطلب با استفاده از عکسهایی که نشان میدهد افراد کوررنگ چطور رنگ ها را می بینند توضیحات کاملی در مورد انواع کوررنگی و اینکه هر کدام چطور بر دید شخص اثر می گذارد خواهیم داد.

چه چیزی باعث کوررنگی می شود؟ علت کوررنگی
راهنمای کامل والدین برای کودکان کوررنگ
راهنمای معلمان – دانش آموزان کوررنگ

چند نفر در دنیا کوررنگی دارند؟

کوررنگی بسیار در جوامع رایج است. تقریبا از هر 12 مرد یک نفر کوررنگی دارد و از هر 200 خانم تنها یک نفر کوررنگی دارد. میزان کوررنگی میتواند در نژاد های مختلف متفاوت باشد ولی به طور تقریبی 8% از آقایون و 0.5% از خانم ها در دنیا کوررنگی دارند. تعداد افراد کوررنگ در جهان بیشتر از 350 میلیون نفر است که حتی از کل جمعیت امریکا هم بیشتر است. در ایران تقریبا بیشتر از 3.5 میلیون نفر کوررنگی دارند.

تقریبا در هر کلاس درسی حداقل یک دانش آموز کوررنگی دارد!

7 ویژگی برتر کوررنگ ها! محاسن عجیب کوررنگی

علت کوررنگی چیست؟

انسان ها دو نوع سلول گیرنده نوری در شبکیه چشم دارند که برخی از این سلول ها مسئول تشخیص رنگ ها می باشند (مخروط ها). هر یک از این مخروط های تشخیص رنگ فقط یکی از رنگ های قرمز، سبز، و آبی (RGB) را تشخیص می دهند. وقتی بعضی از این مخروط ها در چشم کارآمدی لازم را نداشته باشند و یا یکی از آنها اصلا وجود نداشته باشند، چشم ها در تشخیص رنگ های مختلف دچار مشکل می شوند که علت اصلی کوررنگی است.

کوررنگی یک اختلال ژنتیکی است که به صورت ارثی در نسل خانواده ها انتقال پیدا میکند. این اختلال در کروموزوم x وجود دارد که باعث می شود مردان بیشتر کوررنگی داشته باشند و تقریبا همیشه از مادر به فرزند پسر به ارث می رسد. بنابراین فردی که کوررنگی دارد یا مادرش کوررنگ است و یا فقط ناقل کوررنگی است و خود کوررنگی ندارد.

برخی از بیماری های شبکیه چشم هم ممکن است باعث ایجاد کور رنگی در چشمی که مشکل دارد می شود و ممکن است به مرور زمان باعث ایجاد کوررنگی کامل شود. این افراد معمولاً در تشخیص رنگ آبی و زرد مشکل دارند.

20 نکته در مورد کوررنگی که باید بدانید
10 سوال عجیبی که مردم از کوررنگ‌ها می پرسند
5 باور غلط در مورد کوررنگی

علایم کوررنگی و نحوه تشخیص کوررنگی

رایج ترین علامت کوررنگی استفاده اشتباه از رنگها و یا نام بردن اشتباه اسم رنگ ها می باشد. برخی از افرادی که کوررنگی خفیف دارند ممکن هست اصلا متوجه این موضوع نشوند و اشتباه گرفتن بعضی رنگ ها از نظرشان طبیعی باشد چون حتی افراد با دید نرمال هم گاها در مورد برخی رنگ ها نظر متفاوتی دارند.

• افراد کوررنگ معمولا قادر به تشخیص بعضی از طیف های رنگ قرمز یا سبز نیستند
• افراد کوررنگ ممکن است رنگ آبی را سبز ببینند و یا  رنگ زرد را از قرمز تشخیص دهند
• در نوعی از کوررنگی فرد ممکن است رنگ زرد و یا سبز را بنفش و یا خاکستری ببیند
• در برخی از انواع کوررنگی ممکن است فرد به طور کامل یکی از رنگ های آبی، زرد، قرمز و یا سبز را نبیند

جدیدترین روش های درمان قطعی کوررنگی

تست کوررنگی

برای تشخیص کوررنگی یک تست کورنگی معروف به اسم ایشیهارا تست وجود دارد که توسط یک پروفسور ژاپنی ابداع شده. شما هم اکنون به صورت آنلاین و رایگان می توانید این تست را به صورت انجام دهید.

خطرات پنهان نادیده گرفتن تست های کوررنگی در کودکان و بزرگسالان

نحوه انجام تست کوررنگی ایشیهارا 

تست کوررنگی ایشیهارا به منظور تشخیص کوررنگی در افراد درست شده است. این تست توسط پروفسور Shinobu Ishihara در دانشگاه توکیو خلق شده است.

با شروع تست شما تصاویری پر از نقطه های رنگی میبینید که اعدادی در آنها نوشته شده است و گزینه هایی در زیر عکس قرار داده شده. از بین گزینه ها عددی را که دیده اید انتخاب کنید و روی دکمه “بعدی” کلیک کنید. این کار را تا آخر ادامه دهید تا نتیجه تست شما مشخص شود.

• توجه داشته باشید که فقط 5 ثانیه میتوانید هر تصویر را ببینید
• در بعضی از تصاویر عددی نوشته نشده. گزینه هیچکدام را اتنخاب کنید

انواع کوررنگی

در مجموع هفت تشخیص رسمی از انواع کوررنگی وجود دارد. چهار نوع کوررنگی مختلف در دسته قرمز-سبز و دو نوع مختلف کوررنگی در دسته آبی-زرد قرار می گیرند و یک نوع هم کوررنگی کامل است.

در زیر دسته بندی انواع کوررنگی بر اساس کوررنگی نوع قرمز-سبز و کوررنگی نوع  آبی-زرد را می بینید و بعد از آن به صورت تک تک اختلال ها را برای هر رنگ به صورت جداگانه توضیح داده شده است.

انواع کوررنگی قرمز-سبز:

• پروتانوپیا – Protanopia قرمز کوری (چشم هیچ گیرنده رنگ قرمزی ندارد)
• پروتانومالی – Protanomaly قرمز ضعیف (چشم گیرنده رنگ قرمز دارد)
• دوترانوپیا – Deuteranopia سبز کوری (چشم هیچ گیرنده رنگ سبزی ندارد)
• دوترانومالی – Deuteranomaly سبز ضعیف (چشم گیرنده رنگ سبز دارد)

انواع کوررنگی آبی-زرد:

• تریتانوپیا – Tritanopia (آبی کور)
• تریتانومالی -Tritanomaly (آبی ضعیف)

کوررنگی کامل

• Monochromacy

انواع کوررنگی بر مبنای تک رنگ

1. کوررنگی قرمز Protan

افرادی که دارای کوررنگی نوع قرمز هستند در دنیایی از سبزهای تیره زندگی می کنند که در آن رنگ های آبی و زرد برجسته هستند. قهوه ای، نارنجی، طیف های رنگ قرمز و سبز به راحتی اشتباه گرفته می شوند.

هر دو نوع (Protanopia، Protanomaly) برخی از رنگ‌های آبی را با برخی ارغوانی اشتباه می‌گیرند و هر دو نوع برای شناسایی طیف های کم رنگ اکثر رنگ‌ها مشکل دارند.

پروتانوپیا (قرمز کوری) – Protanopia

چشم این افراد به طور طبیعی مخروط قرمز ندارند. افراد مبتلا به پروتانوپیا قادر به درک نور قرمز نیستند.

پروتانوپ ها بیشتر ممکن است  بین این رنگ ها گیج شوند:

• مشکی با طیف های تیره از رنگ قرمز
• قهوه ای تیره با سبز تیره، نارنجی تیره و قرمز تیره
• بعضی از طیف های رنگ آبی با بنفش و صورتی تیره
• سبز میانی با رنگ نارنجی

پروتانومالی (قرمز ضعیف) – Protanomaly

چشم این افراد به طور طبیعی مخروط قرمز دارد و معمولاً می توانند برخی از سایه های قرمز را ببینند.

2. کوررنگی سبز Deutan

دوترانوپیا (سبز کور) – Deuteranopia

افراد مخروط سبز ندارند و قادر به درک نور سبز نیستند.

دوترانوپیا ها بیشتر ممکن است بین این رنگ ها گیج شوند:

• قرمزهای میانی با سبزهای میانی
• سبز آبی با خاکستری و صورتی میانی
• سبزهای روشن با رنگ زرد
• صورتی کم رنگ با خاکستری روشن
• قرمزهای میانی با قهوه ای میانی
• آبی روشن با یاسی

دوترانومالی (سبز ضعیف) – Deuteranomaly

افراد مخروط سبز دارند و معمولاً می توانند برخی از سایه های سبز را ببینند.

کور رنگی آبی – زرد

کوررنگی آبی-زرد کمتر شایع است. دو نوع کوررنگی در این دسته وجود دارد. یکی تشخیص تفاوت بین آبی و سبز و در نوع دیگر تشخیص تفاوت زرد و قرمز دشوار است.

 دو نوع کوررنگی زرد آبی وجود دارد:

تریتانوپیا (آبی کور)Tritanopia

افراد مخروط آبی ندارند.افراد مبتلا به کوررنگی تریتانوپیا قادر به درک نور “آبی” نیستند. تریتانوپیا باعث می شود نتوانید تفاوت بین رنگها آبی، سبز، بنفش، قرمز، زرد و صورتی را تشخیص دهید. همچنین باعث می شود رنگ ها کمتر روشن به نظر برسند.

تریتانومالی (آبی ضعیف) Tritanomaly

افراد مخروط آبی دارند و معمولاً می توانند سایه های آبی را ببینند. در کوررنگی تریتانومالی تشخیص تفاوت بین رنگ آبی و سبز و همچنین بین زرد و قرمز دشوار است.

کوررنگی کامل

آکروماتوپسی یا و یا همان کوررنگی کامل تنها در یک نفر از هر 33000 نفر رخ می دهد. افرادی که این نوع از کوررنگی را دارند قادر به دیدن هیچ رنگی نیستند. برای این افراد، جهان سیاه و سفید است، بسیار شبیه تلویزیون های قدیمی.

مشکلات روزمره افراد کوررنگ

افراد کور رنگی در زندگی روزمره با مشکلات زیادی روبرو هستند که افراد با دید معمولی از آن آگاه نیستند. حتی در ساده‌ترین فعالیت‌ها از جمله انتخاب و تهیه غذا، باغبانی، ورزش، رانندگی ماشین و انتخاب لباس برای پوشیدن، با چالش های زیادی مواجه هستند. حتی این افراد ممکن است در محل کار خود با مسایلجدی روبرو شوند زیرا گاها اطلاعات را در محل کار به درستی درک نکرده اند.

آیا یک فرد کوررنگ می تواند طراح شود؟ | نکات تخصصی
5 شغلی که کوررنگ ها باید از آنها اجتناب کنید

در اینجا فقط چند نمونه از مشکلات روزمره افراد کوررنگ آورده شده است:

• اکثر افراد کوررنگ قرمز-سبز در هنگام غذا پختن نمی توانند فرق بین گوشت ناپخته و یا خوب پخته را از هم تشخیص دهند.
• بعید است که بتوانند تفاوت بین گوجه فرنگی رسیده و یا نارس را ببینند
• معمولا موز نارس می خرند چون رنگ سبز و زرد را یکی میبینند
• یا فرق بین سس کچاپ و شکلات را تشخیص دهند
• معمولا تفاوت رنگ چراغ شارژر را تشخیص نمیدهند (سبز و قرمز)
• به علت استفاده زیاد از رنگ در مدارس، دانش آموزان کوررنگ با مشکلات فراوانی روبرو هستند
• محدودیت های شغلی بسیاری برای افراد کوررنگ وجود دارد که گاهی آرزو های آنها را خراب میکند
• خرید لباس یکی از پر چالش ترین کارهایی هست که افراد کور رنگ با آن روبرو هستند. از این رو معمولا این افراد لباس هایی به رنگ سیاه، خاکستری، سفید و آب می پوشند

روش درمان کوررنگی

کوررنگی یک اختلال ژنتیکی است و درمان آن فقط از طریق اصلاح ژنتیک می باشد که در حال حاضر به  صورت آزمایشگاهی دانشمندان مشغول کار بر روی آن هستند. در سال 2009 اولین آزمایشات بر روی میمون ها نتیجه بخش بود و در سال 2020 هم آزمایشی بر روی دو کودک که کامل کوررنگی داشتند با موفقیت انجام شده است.

با اینکه نتایج خوبی از این آزمایش ها به دست آمده حتی در آبنده هم این نوع درمان ژنتیکی ممک است فقط در کودکی تاثیر گذار باشد و فقط رای نوع خاصی از کوررنگی.

بعضی از شرکت های تولید کننده لنزهای رنگی خاص  به برخی از افراد کور رنگ در بهبود دیدن (تفکیک) رنگ ها کمک کرده اند. اما این لنزها باعث دیدن رنگ های جدید نمی شوند و فقط رنگ هایی که شخص قادر به دیدن آن ها هست رو از هم مجزا میکند.

کوررنگی در کودکان

تا سن 4 سالگی کودکان قادر به تشخیص صحیح رنگ ها و اسم آنها نیستند و معولا تست های کوررنگی از سن 5 سالگی گرفته میشود. اگر یکی از افراد خانواده کوررنگی داشته باشد این امکان وجود دارد که کودک شما هم کوررنگی داشته باشد حتی اگر مادر کوررنگی نداشته باشد (مادران میتوانند ناقل این ژنتیک باشند فقط).

برای تشخیص کوررنگی در کودکان بهتر است به جای استفاده از تست کوررنگی ایشیهارا از تست اشکال هندسی استفاده کرد که تشخیص آن برای کودکان راحت تر است و احتمال خطا د ایت تست کوررنگی بسیار کمتر است.

شما میتوانید به صورت آنلاین و رایگان این تست رو با کلیک کردن در اینجا شروع کنید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد کوررنگی لطفا به صفحه کتاب های راهنما مراجعه فرمایید. در این صفحه کتابهایی برای والدین، کودکان، معلمین و پزشکان قرار دارد که میتونید به صورت کاملا رایگان آنها رو مطالعه کنید.

برای افزایش سطح آگاهی جامعه در مورد کوررنگی، شما هم با به اشتراک گذاری این مقاله میتوانید در این مسیر کنار ما باشید.

هرگونه کپی برداری از مقالات این سایت بدون ذکر منبع ممنوع می باشد.